Is Avatar: The Last Airbender een anime?

Avatar: The Last Airbender is een van de meest geliefde en invloedrijke animatieseries ooit. Maar er blijft een vraag onder fans: Is Avatar: The Last Airbender een anime? Hoewel de serie veel kenmerken van Japanse anime heeft, wordt het door velen niet als een ‘echte’ anime beschouwd. Waarom is dat zo? In dit artikel bekijken we de definitie van anime en de verschillen tussen Avatar en traditionele Japanse anime.

Wat is anime?

Om te bepalen of Avatar: The Last Airbender een anime is, moeten we eerst kijken naar de definitie van anime.

• In Japan is ‘anime’ een afkorting van animatie, oftewel alle animaties, ongeacht het land van herkomst.
• In het Westen wordt ‘anime’ specifiek gebruikt voor Japanse animatie, zoals Naruto, Dragon Ball Z, en Attack on Titan.

Omdat Avatar een Amerikaanse productie is, wordt het volgens de Westerse definitie niet als anime gezien.

Bij Animerching hebben we een uitgebreid assortiment aan Anime figures in de aanbieding. Benieuwd naar ons aanbod? Neem dan een kijkje naar onze Funko pops of het gehele assortiment!

Waarom wordt Avatar soms wél als anime gezien?

Hoewel Avatar: The Last Airbender officieel geen anime is, vertoont de serie veel overeenkomsten met Japanse animatie.

1. Inspiratie uit Japanse anime

De makers, Michael Dante DiMartino en Bryan Konietzko, hebben zelf gezegd dat ze sterk beïnvloed zijn door Japanse anime, zoals:

• Studio Ghibli-films (Spirited Away, Princess Mononoke)
• Cowboy Bebop
• Fullmetal Alchemist

Deze invloed is duidelijk terug te zien in de animatiestijl, de karakterontwikkeling en de thema’s van Avatar.

2. Animatiestijl en actie

De animatie van Avatar lijkt sterk op die van anime, met:

✅ Expressieve gezichtsuitdrukkingen (zoals chibi-momenten voor humor)
✅ Snelle, vloeiende actie en vechtscènes die doen denken aan Naruto of Dragon Ball Z
✅ Gedetailleerde achtergronden en levendige kleuren

De serie is bovendien geanimeerd in Zuid-Korea, net als veel Japanse anime, wat de visuele gelijkenissen nog groter maakt.

3. Oosterse invloeden

Avatar: The Last Airbender haalt veel inspiratie uit Aziatische culturen:

• De vechtkunsten zijn gebaseerd op Chinese krijgskunsten zoals Tai Chi en Shaolin Kung Fu.
• De vier naties (Water, Aarde, Vuur, Lucht) zijn geïnspireerd door Chinese en Tibetaanse filosofieën.
• Het spirituele en filosofische aspect van de serie voelt aan als anime.

Maar ondanks deze overeenkomsten is Avatar geen anime volgens de meeste definities.

Waarom Avatar géén anime is

Ondanks de anime-invloeden, zijn er een aantal belangrijke redenen waarom Avatar: The Last Airbender geen anime is.

1. Het is een Amerikaanse productie

Anime komt bijna altijd uit Japan. Hoewel Avatar geanimeerd is in Zuid-Korea, werd de serie ontwikkeld en geproduceerd door Nickelodeon, een Amerikaans bedrijf. Dit maakt het, volgens de Westerse definitie, een Amerikaanse animatieserie en geen anime.

2. Anime komt vaak voort uit een manga

Veel anime-series zijn gebaseerd op een manga (Japanse stripboeken), zoals:

• Naruto (gebaseerd op de manga van Masashi Kishimoto)
• One Piece (gebaseerd op de manga van Eiichiro Oda)
• Attack on Titan (gebaseerd op de manga van Hajime Isayama)

Avatar: The Last Airbender heeft daarentegen geen manga als bronmateriaal. De serie werd direct gemaakt als een animatieserie, wat meer typerend is voor Amerikaanse producties. Pas later kwamen er stripboeken, maar deze zijn niet hetzelfde als Japanse manga.

3. Anime heeft vaak hints naar shintoïsme of boeddhisme

Veel Japanse anime bevatten subtiele (en soms expliciete) verwijzingen naar shintoïsme en boeddhisme, twee belangrijke religies in Japan. Dit komt omdat anime niet alleen een vorm van entertainment is, maar vaak ook diepgeworteld is in Japanse tradities, geloofssystemen en wereldbeelden.

Shintoïsme in anime

Shintoïsme is een inheemse Japanse religie die draait om kami (natuurgoden en geesten), rituelen en het respecteren van de natuur. Dit komt vaak terug in anime zoals:

• Spirited Away (2001) – De film van Studio Ghibli zit vol shintoïstische elementen, zoals badhuizen waar geesten worden gereinigd, een concept dat direct uit shintoïsme komt.
• Noragami – Een anime waarin de hoofdpersoon een shinto-god is die zijn krachten gebruikt om mensen te helpen en yokai (geesten) te bestrijden.
• My Neighbor Totoro – Totoro zelf kan worden geïnterpreteerd als een kami, een shinto-geest die verbonden is met de natuur.

Boeddhisme in anime

Boeddhisme, dat zich vanuit India en China verspreidde naar Japan, speelt ook een belangrijke rol in anime. Veel boeddhistische ideeën zoals reïncarnatie, karma en verlichting zijn terug te vinden in bekende anime:

• Naruto – Het concept van reïncarnatie speelt een belangrijke rol, vooral bij personages als Asura en Indra Ootsutsuki, die door generaties heen blijven terugkeren.
• Fullmetal Alchemist: Brotherhood – De anime verkent de cyclus van leven en dood, een concept dat nauw aansluit bij boeddhistische overtuigingen over karma en wedergeboorte.
• Neon Genesis Evangelion – De serie heeft diepgaande verwijzingen naar zowel boeddhisme als andere religies, zoals de zoektocht naar verlichting en de destructieve aard van het ego.

Hoe verschilt Avatar van anime op dit gebied?

Avatar: The Last Airbender bevat spirituele en filosofische elementen, maar deze zijn meer gebaseerd op Chinese en Tibetaanse tradities dan op Japanse religies.

• De Avatar-cyclus in de serie lijkt op het boeddhistische idee van reïncarnatie, maar is meer verwant aan het concept van tulku's in het Tibetaans boeddhisme.
• De vier naties (Water, Aarde, Vuur, Lucht) in Avatar zijn gebaseerd op de Chinese vijf elementenleer (Wu Xing), terwijl Japanse anime vaak shinto- en boeddhistische elementen gebruikt voor hun wereldopbouw.

Kort gezegd: terwijl anime vaak shintoïstische en Japanse boeddhistische invloeden heeft, leunt Avatar: The Last Airbender meer op Chinese en Tibetaanse filosofieën. Dit is een subtiel, maar belangrijk onderscheid dat verklaart waarom Avatar geen traditionele anime is, ondanks de Oosterse invloeden.

Conclusie: Is Avatar een anime?

Volgens de Japanse definitie van anime? Ja – alle animatie wordt daar als ‘anime’ beschouwd.
Volgens de Westerse definitie van anime? Nee – omdat het een Amerikaanse productie is zonder manga-achtergrond en zonder directe Japanse invloeden.

Of je het nou een anime noemt of niet, één ding is zeker: Avatar: The Last Airbender is een meesterwerk dat door zowel anime- als animatiefans wordt gekoesterd! 🌊🔥🌍🌪️